Romanìa - Wikipèdia Vèneta, ła ensiclopedia łìbara

Da Wikipedia, l'ençiclopedia libara.

Romanìa

România (ro)
Bandiera Stema
Ino	Deșteaptă-te, române!
Epònemo	antiga Roma
Pozision
46°N 25°E
Continente	Europa
Capitałe	Bùcarest
Popołasion
Totałe	19 053 815 (2022)
Densità	79,92 hab./km²
Zènaro	9 876 919 (%51,8)   (%48,5) 9 245 140
Demònemo	rumena, rumene, rumeni, rumen
Idioma	rumen
Speransa de vita	75 (2022) 2 (2021)
Taso de suicìdio	7,3 (2019)
Putełi no scołarizai	332 312 (2015)
Zeografia
Parte de	Eoropa orientałe, Union Eoropea e Spàsio Econòmego Eoropeo
Àrea	238 397 km²[2]
Ponto pì alto	Monte Moldoveanu (2 544 m)
Ponto pì baso	Mar Moro (0 m)
Rente a	Ucràina   Bulgaria   Sèrbia   Ungaria   Moldàvia
Dati istòreghi
Avegnimento ciave	Unifegasion de Moldàvia e Vałàchia (24 de zenaro del 1859 (Zulian)) guerra russo-turca (it) (10 de majo del 1877 (Zulian)) Unione della Transilvania alla Romania (it) (1° de disenbre del 1918) Revołusion rumena del 1989 (22 de disenbre del 1989) trattato di Berlino (it) (13 de lujo del 1878)
Prima mesion documentada	Prinsipà de Romania e RS Romania
Organizasion pułìtega
Forma de goerno	semipresidensiałiismo
Òrgano ezecutivo	Goerno de ła Romanìa
Òrgano lejislativo	Parlamento de Romanìa
Presidente de ła Romania	Ilie Bolojan (12 de febraro del 2025)
Primi ministri de ła Romania	Marcel Ciolacu (15 de zugno del 2023) (PSD)
Ìndaze de Democrasia	6.4/10
Menbro de	Union Eoropea, Organizasion de łe Nasion Unìe, NATO, Consejo d'Eoropa, Ajensia Spasiałe Eoropea, Organizasion mondiałe del comerso, Cooparasion Econòmega del Mar Nero, Organizasion par ła Seguresa e Cooperasion inte l'Eoropa, Banca Internasionałe par ła Recostrusion e Desviłupo, Asociasion Internasionałe del Desviłupo, Corporasion Finansiària Internasionałe, Organismo Multilaterałe de Garansia dei Investimenti, Sentro Internasionałe de Regołamento de Difarense Rełasionae ai Investimenti, Grupo Austràlia, EUROCONTROL, Pato de Varsàvia, COMECON, Tratà dei Siełi Verti, Interpol[3], Grupo de Fornidori Nucleari[4], Organizasion par ła Proibision de łe Arme Chìmeghe[5], Sentro de Coordenamento de Movimenti Eoropei[6], Capasità Stratèzega de Trasporto Aèreo[7], Organizasion Idrogràfega Internasionałe[8], UNESCO[9], Grupo de Oservasion de ła Tera, Union Postałe Universałe[10], Union Internasionałe de Tełecomunicasion[11], Organizasion Internasionałe de ła Francofonia, Organizasion Meteorołòzega Mondiałe[12], Organizasion mondiałe de ła sanità[13], Sentro Internasionałe par el Desviłupo de Pułìteghe Migratòrie, Organizasion Mondiałe de łe Dogane[14], Liansa Internasionałe par ła memòria del Olocàusto[15], Spàsio Schengen[16], CERN Council[17] e Tratà de No-Prołifarasion Nucleare[18]
Economia
PIL nomenałe	285 404 683 025 $ (2021)
Persentuałe IVA	19 %
Ìndaze de desviłupamento oman	0,821[20]  (2021[20] )
Moneda	leu rumen
Banca sentrałe	Banca Nasionałe de Romanìa
Taso de dezocupasion	7 %[21]
Coefisente de Gini	34.8/100
Còdazi de identifegasion
ISO 3166-1	RO ROU 642
Còdaze de matricołasion	RO
Fuzo oràrio	UTC+2 UTC+3 Eoropa/Bucarest Ora de l'Eoropa de l'Est Ora estiva de l'Eoropa de l'Est
Domìnio de primo liveło	.ro
Prefiso tełefònego	+40
Tełèfono d'emerzensa	112
Còdaze NUTS	RO
Preza ełètrega	Europlug[23] e tipo F (schuko)[23]
Istòrego
← Prinsipà de Romania RS Romania
Sito web	guv.ro

Ła Romanìa (in rumen România) l'è un stato che se cata inte el sud-est del'Europa.
Ła confina a nord-est co l'Ucraina e ła Republica de Moldavia, a ovest col'Ungheria e ła Serbia e a sud coła Bulgaria.

Ła gà anca un tocheto picenin del litorale del Mar Negro, in corispondensa del delta del Danubio.

Łe rejon istoreghe che łe xe conprexe in tuto o in parte inte el so teritorio łe xe: Banato, Dobrugia, Moldavia, Transilvania e Vałacia.

Ła Romanìa l'è divixa in 41 distreti (județe):

e inte el munisipio de Bucarest.

Ła so cavedal l'è Bucarest.

Ła Romanìa l'è entrà ufiçialmente a far parte del'Union Europea el 1° de genaro 2007.

• 

  pico Moldoveanu, inte i munti Fagaraš

• 

  fiume Mureš

• 

  panorama de Cluġ Napoca

• 

  sentro istorego de Sigišoara

• Sito ufisałeguv.ro.
• Romania, in Disionàrio de istòria, Istituto de ła Ençiclopedia Italiana, 2010.
• (IT, DE, FR) Romanìahls-dhs-dss.ch, Disionàrio stòrego de ła Svìsara.
• (EN) Keith Arnold Hitchins, Ernest Latham, Vasile S. Cucu e David Turnock, RomaniaEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.
• (EN) Romanìa, in Catholic Encyclopedia, Robert Appleton Company.

v t e Stati del mondo · Eoropa
Stati	Albanìa • Andora • Àustria • Belzo • Biełorùsia • Bòsnia e Erzegòvina • Bulgaria • Croàsia • Danemarca[1] • Estònia • Finlàndia • Fransa[1][2][3] • Gresa[4] • Irlanda • Islanda • Itàłia[5] • Łetònia • Łiechtenstein • Łituània • Łusenburgo • Masedònia del Nord • Malta • Moldàvia • Montenégro • Norveza • Ongarìa • Paezi Basi[1][2] • Połònia • Portogało[5] • Prinsipato de Mònaco • Regno Unìo • Repùblega Ceca • Romania • Rùsia[4] • San Marin • Sèrbia • Slovàchia • Slovènia • Spagna[5] • Svèsia • Svìsera • Ucràina • Vatican •  Zermània
Dipendense	Zibiltera • Ìxołe Åland •  Ìxołe Fær Øer • Ìzołe del Canal ( Guernsey • Jersey • Sark) • Ìxoła de Man • Svalbard e Jan Mayen
Teritori custionai	Kósovo • Transnistria[6]
Teritori transcontinentałi[6]	Azerbaijan[4] • Kazàkistan[4] • Turchia[4] • Zeorza[4]
Notasion: ↑ 1,0 1,1 1,2 parte de el teritòrio el ze in Amèrica del Nord ↑ 2,0 2,1 parte de el teritòrio el ze in Amèrica del Sud ↑ parte de el teritorio el ze in Oseania ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 parte de el teritòrio el ze in Àzia ↑ 5,0 5,1 5,2 parte de el teritòrio el ze in Africa ↑ 6,0 6,1 No i ghe ze mia inte el schema de łe Nasion Unie

v t e Union eoropea
Stati fondanti	Belzo · Fransa ·  Zermània · Itàłia · Łusenburgo · Paezi Basi
Dal 1973	Danemarca · Irlanda
Dal 1981	Gresa
Dal 1986	Portogało · Spagna
Dal 1995	Àustria · Finlàndia · Svèsia
Dal 2004	Sipro · Estònia · Łetònia · Łituània · Malta · Połònia · Repùblega Ceca · Slovàchia · Slovènia · Ongarìa
Dal 2007	Bulgaria · Romania
Dal 2013	Croàsia
Ex-menbri	Regno Unìo (1973-2020)

v t e NATO
Albanìa · Belzo · Bulgaria · Cànada · Croàsia · Danemarca · Estònia · Finlàndia · Fransa · Gresa · Islanda · Itàłia · Łetònia · Łituània · Łusenburgo · Norveza · Ongarìa · Paezi Basi · Połònia · Portogało · Regno Unìo · Repùblega Ceca · Romania · Slovàchia · Slovènia · Spagna · Stati Unii de l'Amèrica · Turchia ·  Zermània

Controło de autorità	ISNI (EN) 0000 0001 2358 7092 · LCCN (EN) n79049551 · GND (DE) 4050939-4 · BNF (FR) cb11865467h (data) · BNE (ES) XX4575363 (data) · NLA (EN) 35460408 · BAV ADV12468562 · NDL (EN, JA) 00569801 · WorldCat Identities (EN) n79-049551

Portałi:
• Portałe de Eoropa
|