Chuẩn tướng Quân lực Việt Nam Cộng hòa – Wikipedia tiếng Việt

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Chuẩn tướng là cấp bậc tướng lĩnh thấp nhất trong Quân lực Việt Nam Cộng hòa, mang cấp hiệu 1 sao. Cấp bậc này xếp dưới cấp Thiếu tướng, trên cấp Đại tá, tương đương quân hàm Brigadier General trong Quân đội Mỹ (mang 1 sao) và Général de Brigade trong Quân đội Pháp (mang 2 sao). Trong Hải lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Hải quân Chuẩn tướng có danh xưng là Phó Đề đốc.

Kế từ khi được thành lập vào năm 1955 cho đến năm 1964, hệ thống quân hàm của Quân đội Việt Nam Cộng hòa không tồn tại cấp bậc Chuẩn tướng. Cấp bậc tướng lĩnh thấp nhất, trên cấp Đại tá là Thiếu tướng. Sau khi đảo chính 1963 thành công, một số đại tá có công được thăng thưởng lên cấp Thiếu tướng, gồm Đỗ Mậu, Nguyễn Văn Thiệu... Đại tá cuối cùng được thăng trực tiếp lên cấp Thiếu tướng là Cao Văn Viên, được phong ngày 3 tháng 3 năm 1964, được thăng thưởng do có công hỗ trợ tướng Nguyễn Khánh lên nắm quyền trong cuộc chỉnh lý năm 1964.

Nhằm tạo thêm thế lực vây cánh trong số sĩ quan cao cấp, tướng Nguyễn Khánh đã đặt thêm cấp bậc Chuẩn tướng nhằm thăng thưởng cho nhiều sĩ quan cấp bậc Đại tá có công trong Đảo chính 1963 cũng như trong Chỉnh lý 1964 và nhiều đại tá có "thâm niên quân vụ" nhưng không được xét phong thăng quân hàm dưới thời Ngô Đình Diệm. Ngày 8 tháng 4 năm 1964, những đại tá đầu tiên thụ phong cấp bậc Chuẩn tướng có Nguyễn Cao Kỳ, Chung Tấn Cang...

Cấp bậc Chuẩn tướng tồn tại được 11 năm cho đến khi chế độ Việt Nam Cộng hòa hoàn toàn sụp đổ vào năm 1975.

Quân hàm chuẩn tướng của các quân chủng

• 

  Lục quân

• 

  Hải quân

• 

  Thủy quân Lục chiến

• 

  Không quân

Tính đến năm 1975, ghi nhận được 72 quân nhân cao cấp giữ cấp bậc cuối cùng là Chuẩn tướng và Phó Đề đốc.

Stt	Họ và tên	Thời gian sống	Năm thụ phong	Chức vụ sau cùng	Chú thích
1	Phạm Đăng Lân (A)[1] Võ bị Nước Ngọt[2]	1927-2017	1964[3]	Cục trưởng Cục Công binh	Giải ngũ năm 1965
2	Phan Xuân Nhuận (B)[4] Võ bị Quốc gia Huế K1	1916-?	1966	Tư lệnh Sư đoàn 1 Bộ binh	Giải ngũ năm 1966
3	Nguyễn Chấn (A) Võ khoa Nam Định[5]	1931	1967	Cục trưởng Cục Công binh Biệt phái Bộ Canh nông
4	Lưu Kim Cương (C)[6] Võ bị Không quân Pháp	1933-1968	1968	Tư lệnh Không đoàn 33 Chỉ huy trưởng Yếu khu Tân Sơn Nhứt	Ngày 6/5/1968, tử trận tại Tân Sơn Nhất trong chiến trận Mậu Thân năm 1968 đợt 2. Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
5	Nguyễn Thanh Hoàng Võ bị Quốc gia Huế K2	1924	Chánh Thanh tra Quân đoàn II	Giải ngũ 1974
6	Nguyễn Bá Liên (C) Võ khoa Thủ Đức K3p[7]	1933-1969	1969	Tư lệnh Biệt khu 24 Kontum	Ngày 6/12/1969, tử trận khi đang bay (trực thăng) thị sát mặt trận Ben Het, Kontum. Máy bay bị trúng đạn phòng không của địch quân. Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
7	Trần Văn Hai (D)[8] Võ bị Đà Lạt K7	1925-1975	1970	Tư lệnh Sư đoàn 7 Bộ binh	Tuẫn tiết (tự sát) ngày 30/4/1975
8	Nguyễn Hữu Hạnh (A) Võ bị Địa phương Cap St Jacques[9]	1926-2019	Phụ tá Hành quân Tổng tham mưu trưởng	Mất năm 2019 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam
9	Nguyễn Văn Khương (C) Võ khoa Thủ Đức K2	1924-1970	Tỉnh trưởng Tiểu Khu trưởng Phong Dinh	Ngày 19/7/1970, tử trận do bị địch quân phục kích bắn đạn B.40 tại Phong Dinh. Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
10	Nguyễn Văn Thiện (A)(D) Võ khoa Thủ Đức K2	1928-1970	Tư lệnh Biệt khu Quảng-Đà	Ngày 3/11/1970 bị tử nạn mất tích trên đường bay bằng Phản lực cơ từ Đà Nẵng về Sài Gòn để dự lễ gắn cấp bậc cho chính mình (Trước đó, ngày 1/11/1970 đã nhận quyết định vinh thăng Chuẩn tướng)
11	Vũ Văn Giai (B) Võ bị Đà Lạt K10	1934-2012	1971	Tư lệnh Sư đoàn 3 Bộ binh
12	Hồ Trung Hậu (B) Võ khoa Thủ Đức K4	1931-1995	Chánh Thanh tra Quân đoàn III Quân khu 3
13	Nguyễn Văn Phước (C) Võ bị Đà Lạt K3	1926-1971	Phụ tá Tư lệnh Quân đoàn IV Quân khu 4	Ngày 18/5/1971 tử nạn trực thăng trên sông Hậu Giang khi đang bay thị sát chiến trường. Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
14	Phan Đình Thứ (A)(B) (Lam Sơn) Võ bị Lục quân Pháp	1919-2002	Tư lệnh phó Quân đoàn II	Giải ngũ năm 1973
15	Đỗ Văn An (C) Võ khoa Thủ Đức K4	1932-1972	1972	Trung đoàn trưởng Trung đoàn 7 Bộ binh	Ngày 16/6/1972 tử trận khi đang bay trực thăng thị sát chiến trường tại Kiến Tường. Máy bay bị trúng đạn tầm nhiệt SA.7. Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
16	Lý Tòng Bá Võ bị Đà Lạt K6	1931-2015	Tư lệnh Sư đoàn 25 Bộ binh
17	Nguyễn Trọng Bảo (C) Võ khoa Thủ Đức K4	1925-1972	Tham mưu trưởng Phụ tá Hành quân Sư đoàn Nhảy Dù	Ngày 14/7/1972 tử nạn trực thăng khi đang bay thị sát chiến trường tại Quảng Trị. Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
18	Trần Văn Cẩm (A)(B) Võ bị Đà Lạt K5	1930-2021	Phụ tá Hành quân Quân đoàn II
19	Nguyễn Hữu Chí (E)[10](F)[11] Sĩ quan Hải quân Nha Trang K3	1931-1988	Tư lệnh Lực lượng Hải quân 213
20	Nguyễn Văn Chức (A) Võ bị Địa phương Cap St Jacques K2	1928-2018	Cục trưởng Cục Công binh Tổng cục trưởng Tổng cục Tiếp vận
21	Võ Dinh (A) Võ bị Đà Lạt K3	1929-2017	Tham mưu trưởng Bộ tư lệnh Không quân
22	Lê Đức Đạt (C) Võ bị Đà Lạt K5	1928-1972	Tư lệnh Sư đoàn 22 Bộ binh	Ngày 24/4/1972 tử trận tại chiến trường Tân Cảnh. Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
23	Ngô Hán Đồng (A)(C) Võ khoa Thủ Đức K2	1930-1972	Chỉ huy trưởng Pháo binh Quân đoàn I	Ngày 25/02/1972, tử nạn trực thăng cùng với Chuẩn tướng Phan Đình Soạn tại vùng biển gần vịnh Đà Nẵng khi đang bay thi hành công vụ. Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng, (tướng Soạn được truy thăng Thiếu tướng)
24	Trương Hữu Đức (C) Võ bị Đà Lạt K10	1930-1972	Chiến đoàn trưởng Chiến đoàn Đặc nhiệm 52	Ngày 13/4/1972 tử trận do bị trúng đạn của địch quân bắn lên khi đang bay trên trực thăng để thị sát và điều đông đơn vị trực thuộc tại mặt trận Chơn Thành (Bình Long). Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
25	Phan Hòa Hiệp Võ bị Địa phương Trung Việt K1	1927-2013	Tổng trưởng Thông tin Chiêu hồi
26	Đinh Mạnh Hùng (E)(F) Sĩ quan Hải quân Nha Trang K2	1932-2018	Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy lưu động sông
27	Lê Văn Hưng (D) Võ khoa Thủ Đức K5	1933-1975	Tư lệnh phó Quân đoàn IV Quân khu 4	Tuẫn tiết (tự sát) ngày 30/4/1975
28	Lý Bá Hỷ (A)(B) Võ bị Đà Lạt K3	1923-2015	Tư lệnh phó Biệt khu Thủ Đô
29	Huỳnh Văn Lạc (A)(B) Võ khoa Thủ Đức K3	1927	Tư lệnh Sư đoàn 9 Bộ binh
30	Trần Quốc Lịch (B) Võ khoa Thủ Đức K4p	1935-2021	Chánh Thanh tra Quân đoàn IV Quân khu 4
31	Đặng Đình Linh Võ khoa Nam Định	1929	Tham mưu phó Tiếp vận Bộ Tư lệnh Không quân
32	Nguyễn Văn Lượng Võ khoa Nam Định	1931	Tư lệnh Sư đoàn 2 Không quân
33	Lê Quang Lưỡng Võ khoa Thủ Đức K4	1932-2005	Tư lệnh Sư đoàn Nhảy Dù
34	Đỗ Kiến Nhiễu Võ bị Đà Lạt K4	1931-1988	Đô trưởng Sài Gòn
35	Phạm Hữu Nhơn (A) Võ khoa Nam Định	1928	Trưởng phòng 7 Bộ Tổng Tham mưu
36	Vũ Đức Nhuận Võ bị Quốc gia Huế K1	1926-1998	Cục trưởng Cục An Ninh Quân đội
37	Trần Văn Nhựt Võ bị Đà Lạt K10	1935-2015	Tư lệnh Sư đoàn 2 Bộ binh
38	Chương Dzềnh Quay (A) Võ bị Đà Lạt K5	1928	Tham mưu trưởng Quân đoàn IV Quân khu 4
39	Phạm Hà Thanh (B) Đại học Quân y Hà Nội	1926	Cục trưởng cục Quân y
40	Đặng Cao Thăng (E)(F) Võ khoa Nam Định Hải quân Brest K1	1929-2005	Tư lệnh Vùng 4 Sông ngòi Tư lệnh Hạm đội 21
41	Lê Văn Thân (A)(B)(G)[12] Võ bị Đà Lạt K7	1932-2005	Tư lệnh phó Lãnh thổ Quân khu 2
42	Trần Đình Thọ Võ bị Đà lạt K6	1933-2022	Trưởng phòng 3 Bộ Tổng Tham mưu
43	Hồ Văn Kỳ Thoại (E) Sĩ quan Hải quân Nha Trang K4	1933-2022	Tư lệnh Vùng I Duyên hải
44	Diệp Quang Thủy (E) Võ bị Đà Lạt K6 Sĩ quan Hải quân Nha Trang K3	1932-2013	Tư lệnh phó Tham mưu trưởng Bộ tư lệnh Hải quân
45	Phan Phụng Tiên Võ khoa Nam Định	1930-1995	Tư lệnh Sư đoàn 5 Không quân
46	Huỳnh Bá Tính Võ khoa Thủ Đức K1	1927-1990	Tư lệnh Sư đoàn 3 Không quân
47	Lê Trung Trực (B) Võ bị Không quân Pháp	1927-2002	Phụ tá Trung tâm Thi hành Hiệp định Paris
48	Lê Văn Tư (B) Võ bị Đà Lạt K5	1931-2021	Tư lệnh Sư đoàn 25 Bộ binh
49	Lý Đức Quân (C) Võ bị Đà Lạt K8	1930-1973	1973	Trung đoàn trưởng Trung đoàn 7 Bộ binh	Ngày 31/5/1973 tử trận do bị địch quân bắn đạn phòng không khi đang bay trên trực thăng tại chiến trường Bến cát (Bình Dương). Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
50	Huỳnh Công Thành (C) Võ khoa Thủ Đức K1	1930-1973	Tỉnh trưởng Tiểu khu trưởng Bình Tuy	Ngày 3/2 bị trọng thương do địch quân bắn phòng không khi đang bay trực thăng thị sát mặt trận vùng Tánh Linh (Bình Tuy), đến ngày 24/3/1973 thì từ trần. Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
51	Từ Văn Bê Võ bị Không quân Pháp	1931-2008	1974	Chỉ huy trưởng Kỹ thuật Tiếp vận Không quân
52	Bùi Quý Cảo (C) Võ khoa Thủ Đức K2	1923-1974	Trưởng đoàn Quân sự Liên hợp 2 bên Khu 2 Đà Nẵng	Ngày 15/9/1974 tử nạn (trên đường công vụ) khi máy bay hàng không dân dụng bị không tặc làm nổ tại bầu trời Phan Rang khiến toàn bộ trên máy bay 62 người thiệt mạng. Được truy thăng cấp bậc Chuẩn tướng
53	Nguyễn Thanh Châu (E) Sĩ quan Hải quân Nha Trang K3	1933-2017	Chỉ huy trưởng Trung tâm Huấn luyện Hải quân
54	Vũ Đình Đào (E)(F) Sĩ quan Hải quân Nha Trang K3	1931	Tư lệnh Vùng 3 Duyên hải
55	Nguyễn Văn Điềm (D) Võ khoa Thủ Đức K4	1930-1975	Tư lệnh Sư đoàn 1 Bộ binh	Tử nạn trực thăng ngày 29/3/1975 tại Sa Huỳnh, Quảng Ngãi.
56	Nguyễn Đức Khánh Không quân Pháp	1932-1996	Tư lệnh Sư đoàn 1 Không quân
57	Trần Quang Khôi (A)(B)(G) Võ bị Đà Lạt K6	1930-2023	Tư lệnh Lữ đoàn 3 Kỵ binh
58	Hoàng Cơ Minh (D)(E) Sĩ quan Hải quân Nha Trang K5	1935-1987	Tư lệnh Vùng 2 Duyên hải Lực lượng Đặc nhiệm 232	Ngày 28/8/1987 tuẫn tiết tại Nam Lào (biên giới Việt-Lào) trong đội quân kháng chiến từ Hải ngoại trở về
59	Nguyễn Ngọc Oánh Võ bị Đà Lạt K3	1925-2010	Chỉ huy trưởng Trung tâm Huấn luyện Không quân
60	Nghiêm Văn Phú (E) Sĩ quan Hải quân Nha Trang K2	1928-2008	Tư lệnh Lực lượng Đặc nhiệm Tuần thám 212
61	Phạm Ngọc Sang (A)(B)(G) Võ khoa Thủ Đức K1	1931-2002	Tư lệnh Sư đoàn 6 Không quân
62	Nguyễn Hữu Tần Võ khoa Nam Định	1930-2008	Tư lệnh Sư đoàn 4 Không quân
63	Lê Trung Tường (B) Võ bị Quốc gia Huế K2	1927-2009	Tư lệnh SĐ 23 bộ binh Tham mưu trưởng Quân đoàn III
64	Lê Nguyên Vỹ (A)(D) Võ bị Địa phương Trung Việt K2	1933-1975	Tư lệnh Sư đoàn 5 Bộ binh	"Tuẫn tiết" (tự sát) ngày 30/4/1975
65	Trương Bảy (A)(H)[13] Võ khoa Thủ Đức K1	1930-2013	1975	Phụ tá Tư lệnh Cảnh Sát Quốc gia Đặc trách Điều hành
66	Nguyễn Văn Giàu (H) Võ khoa Thủ Đức K3	1932	Phụ tá Tư lệnh Cảnh sát Quốc gia Đặc trách An ninh
67	Bùi Văn Nhu (B)(H) Sĩ quan Đồng hoá	1920-1984	Tư lệnh phó Cảnh sát Quốc gia
68	Chung Tấn Phát (H) Võ khoa Thủ Đức K3	1932-2021	Chánh văn phòng Thủ tướng Vũ Văn Mẫu
69	Trang Sĩ Tấn (H) Võ khoa Thủ Đức K16	1937-2019	Chỉ huy trưởng Cảnh sát Quốc gia Đô thành Sài Gòn
70	Phạm Duy Tất (B)(G)(H)(I)[14] Võ khoa Thủ Đức K4p	1934-2019	Chỉ huy trưởng Biệt động quân Quân khu 2 Phụ trách di tản QĐ II
71	Huỳnh Thới Tây (C)(H) Võ bị Đà Lạt K8	1932-2010	Phụ tá Tư lệnh Cảnh sát Quốc gia Đặc trách ngành Đặc biệt
72	Mạch Văn Trường (B)(F)(G)(H)(I) Võ bị Đà Lạt K12	1936-2021	Tư lệnh Sư đoàn 21 Bộ binh

• Trần Ngọc Thống, Hồ Đắc Huân, Lê Đình Thụy (2011). Lược sử Quân lực Việt Nam Cộng hòa.

• Đại tướng Việt Nam Cộng hòa
• Trung tướng Việt Nam Cộng hòa
• Thiếu tướng Việt Nam Cộng hòa
• Tướng lãnh Việt Nam Cộng hòa bị tù lưu đày

• Danh sách sĩ quan Quân lực Việt Nam Cộng hòa Lưu trữ ngày 14 tháng 12 năm 2013 tại Wayback Machine