Pathfinder clubs - ΧΑΝΙΑ - ΚΙΣΣΑΜΟΣ

Αμμουδιές απέραντες της νότιας Κρήτης. Εκεί που τελειώνει η μία αρχινάει η άλλη. Ενδιάμεσα, βράχοι, βουνά, χαράδρες, γλυκά νερά τρεχούμενα, δέντρα. Οι λιόκαμποι κυματίζουν σαν τη θάλασσα και ασημίζουν ή πρασινίζουν, αναλόγως με το τι άνεμος φυσάει. Δίπλα στις ελιές και τα "μουρέλα" τους, τα μικρά τα λιόδεντρα δηλαδή. Μπορεί η λέξη να προέρχεται από το μωρό και την ελιά. Μπορεί. Όπως αυτές οι πολύ μικρές μα τόσο νόστιμες για την τσικουδιά  ελιές. Οι αλατσολιές. Γιατί είναι ψημένες στο αλάτι το θαλασσινό. Και έπειτα οι ευωδιές της γης με τα ντόπια χορταρικά -σαν τα σταμναγκάθια που έγιναν σπεσιαλιτέ στα γκουρμέ εστιατόρια της Αθήνας-, τα αγριολούλουδα, τις χιλιάδες άσπρες και ροζ πικροδάφνες που στολίζουν τους μεγάλους δρόμους δεξιά και αριστερά. Μαζί με τα κυπαρίσσια και τα σκιερά πλατάνια και τα καφενεία, που παρ' όλο που προσφέρουν το breakfast δεν ξεχνάνε το μπουρέκι, τα καλιτσούνια και το στακοβούτυρο, όπου μπορούν να το προσθέσουν.

Λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, από τον Ταυρωνίτη, ξεκινά ο κεντρικό δρόμος που περνάει από τα μεγάλα χωριά Βουκολιές και Κάνδανος και καταλήγει στην Παλαιόχωρα. Αν επιλέξετε να κινηθείτε προς τα εκεί, σταματήστε για καφέ στο παμπάλαιο καφενείο του Δρομόνερου, λίγο μετά τις Βουκολιές. Αν συνεχίσετε δυτικά, σε λιγότερο από 5 χλμ. θα φτάσετε στο Κολυμπάρι. Να διασχίσετε την εκπληκτικής ομορφιάς χερσόνησο του Ροδωπού (ωραίος χωματόδρομος από το ομώνυμο χωριό) και να καταλήξετε στην κρυφή αμμουδιά Μένιες, εκεί όπου οι αρχαίοι Κρήτες λάτρευαν τη Δικτυνναία Άρτεμη.

Αν όμως θέλετε να συνεχίσετε τη διαδρομή σας μέχρι το Τοπολιανό φαράγγι, τότε θα πρέπει να στρίψετε αριστερά προς Καλουδιανά, σε διασταύρωση που θα συναντήσετε πριν μπείτε στο Καστέλλι. Θα περάσετε μερικά συμπαθητικά χωριά όπως την Ποταμίδα με τους μοναδικούς κομόλιθούς της και θα φτάσετε στα Τοπόλια. Από εκεί ξεκινά μία σύντομη αλλά εντυπωσιακή διαδρομή στον στενό δρόμο που ελίσσεται στο ομώνυμο φαράγγι μέχρι το χωριό Κατσοματάδος. Θα χρειαστεί μάλιστα να μπείτε και σε ένα στενό τούνελ που λειτουργεί με φωτεινούς σηματοδότες (που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να παραβλέψετε καθώς ο δρόμος σε αυτό το σημείο δεν χωράει δύο αυτοκίνητα). Βγαίνοντας, μπορείτε να σταματήσετε στο σπήλαιο της Αγίας Σοφίας όπου αρχαιολογικές έρευνες έδειξαν ότι κατοικούνταν από τη νεολιθική περίοδο. Στην άκρη του έχει χτιστεί, μέσα στον βράχο στο εκκλησάκι και το σημείο συγκεντρώνει πολλούς επισκέπτες – ίσως γι' αυτό ο χώρος δείχνει «κακοποιημένος»

Κανείς δεν μπορεί να ορίσει με ακρίβεια την ηλικία του αιωνόβιου πλάτανου που βρίσκεται στη συνοικία Μιχελιανά του χωριού Βλάτος, οι ντόπιοι πάντως λένε ότι είναι άνω των χιλίων ετών. Το 1980 χαρακτηρίστηκε «μνημείο της φύσης».

Η "Μηλιά", που πρόσφατα βραβεύτηκε στον 2ο Παγκόσμιο Διαγωνισμό Οικολογικού Τουρισμού, είναι ένας πρότυπος αναπαλαιωμένος οικισμός στην επαρχία Κισσάμου του Νομού Χανίων, περιτριγυρισμένος από ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον σπάνιας χλωρίδας και πανίδας. Τα 13 πέτρινα σπιτάκια της, με εντυπωσιακή θέα, είναι φτιαγμένα με γούστο σεβόμενα την τοπική διακόσμηση και αρχιτεκτονική. Διαθέτουν τζάκι ή ξυλόσομπα και φωτίζονται από το φως των κεριών (το ηλεκτρικό ρεύμα είναι περιορισμένο). Όσο για το νερό, ζεσταίνεται με ξύλα. Στην ατμοσφαιρική τραπεζαρία με τα μοναστηριακά τραπέζια σερβίρεται το πρωινό και τα γεύματα. Και τι γεύματα: φοβερό τυρί, ζυμωτό ψωμί, αβγά που έχουν γεύση… αβγών και μια σειρά από εκπληκτικά πιάτα: χοιρινό στον ξυλόφουρνο, μπουρέκι, κάστανα στιφάδο, κουνέλι με μυζήθρα στο φούρνο κ.ά. Όσο για το νερό; κατευθείαν από την πηγή, φυσικά. Εδώ τίποτε δεν καταλήγει στα σκουπίδια: ό,τι από τα φρούτα και τα λαχανικά, προϊόντα βιοκαλλιέργειας, δεν χρησιμοποιείται στην κουζίνα, τρέφει τα ζώα που δίνουν τα προϊόντα τους.

Τι μπορείτε να κάνετε εδώ; Πεζοπορία, ποδήλατο βουνού, τοξοβολία, παρακολούθηση μαθημάτων παραδοσιακής μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής, δοκιμή κρασιών, ενώ, για όσους το επιθυμούν, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός αγροτικών εργασιών όλο το χρόνο: μπορείτε να αρμέξετε, να μαζέψετε ελιές, να ασχοληθείτε με την τυροκομία, να φροντίσετε τα ζώα, να σκαλίσετε και να ποτίσετε τα κηπευτικά κ.ο.κ. Και βέβαια θα απολαύσετε ντόπιες μαρμελάδες, τυρί και τσικουδιά. Και μην ξεχνάτε πως το μαγευτικό Ελαφονήσι με τη ροζ άμμο και η απέραντη παραλία της Φαλάσαρνας, είναι σε απόσταση βολής. (www.milia.gr) 

Αν επιλέξετε να φτάσετε στο Ελαφονήσι από το βόρειο κομμάτι του νομού, θα κάνετε μια απολαυστική διαδρομή η οποία σε μεγάλο τμήμα της κινείται λίγο ψηλότερα από τη δυτική ακτογραμμή του νησιού. Από τον Πλάτανο οδηγείτε νότια προς Σφηνάρι, ένα ψαροχώρι με αρκετά θερμοκήπια και μικρή παραλία. Μετά το χωριό ο δρόμος ανηφορίζει και η θέα προς το πέλαγος προσφέρεται απλόχερα. Προχωρώντας πάντα με κατεύθυνση νότια, θα περάσετε από κάποια όμορφα χωριά της περιοχής, όπως η Κεραμωτή και το Αμυγδαλοκεφάλι.

Στο Κεφάλι θα βρείτε αρκετές ταβέρνες και μερικά ενοικιαζόμενα δωμάτια. Από εκεί θα κινηθείτε προς Βάθη, όπου αξίζει να σταματήσετε στις εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου (1300) και του Μιχαήλ Αρχάγγελου, που χτίστηκε 80 χρόνια αργότερα. Στο σχεδόν εγκαταλειμμένο χωριό θα δείτε και την καθολική εκκλησία της Santa Maria.

Αν επιλέξετε να κινηθείτε απο το αλλο μέρος μετά το Τοπολιανό φαράγγι ακολουθήστε μια φανταστική διαδρομή παράλληλα με τα πλατάνια  προς τα ονομαζώμενα εννιάχωρια.Κεφαλοχώρι της περιοχής ειναι το χωριό Ελος γεμάτο πλατάνια καστανιές και τρεχάμενα νερά.Μια στάση θα σας ανταμοίψει.Αρχιζοντας την κατάβαση προς το Λυβικό πέλαγος συναντάτε και αλλα χωριά της περιοχής οπως το Κεφάλι και την Βάθη.

. Λίγο πριν από το μοναστήρι της Χρυσοσκαλίτισσας θα δείτε ό,τι απέμεινε από τα ορυχεία του γύψου που λειτουργούσαν στην περιοχή. Λίγο πριν από την είσοδό τους, ένα ασυνήθιστο μνημείο θα τραβήξει την προσοχή σας: πάνω σε ένα βράχο που εξέχει ένα-δύο μέτρα από το έδαφος, μια μαρμάρινη επιγραφή αναφέρει ότι Βρετανός πιλότος της RAF από το 1940 έως το 1943 σώθηκε ύστερα από αναγκαστική προσγείωση σε αυτό το σημείο το 1941. Ο πιλότος έφυγε τελικά από τη ζωή το 2000 και πάνω σε αυτό το βράχο σκόρπισαν τις στάχτες του. Λίγα χιλιόμετρα σας χωρίζουν από το μοναστήρι της Χρυσοσκαλίτισσας. Αν ακολουθήσετε την πινακίδα που θα δείτε λίγο πριν από τη μονή, θα φτάσετε ύστερα από περίπου 5 χιλιόμετρα στο εξωτικό Λαφονήσι.Δεν υπάρχει άνθρωπος που πάτησε το πόδι του στον νομό Χανίων και δεν επισκέφτηκε το Ελαφονήσι. Ο μικρός τροπικός παράδεισος, το επίπεδο νησί που το χωρίζουν από τη στεριά μερικά μέτρα ρηχής θάλασσας έδωσε το όνομά του στην ευρύτερη περιοχή.

Τα αβαθή, κρυστάλλινα νερά, η ψιλή λευκή άμμος που παίρνει πορφυρές αποχρώσεις από τα σπασμένα όστρακα και οι συστάδες των κέδρων που ριζώνουν μέσα στους αμμόλοφους, έκαναν το Ελαφονήσι αυτό που είναι σήμερα: έναν από τους κορυφαίους προορισμούς του νομού Χανίων.

Στο παρελθόν υπήρξε ο φόβος και ο τρόμος των ναυτικών, καθώς τα τεράστια κύματα που υψώνονται όταν φυσούν νοτιοδυτικοί άνεμοι γκρέμιζαν τα καράβια στους διάσπαρτους υφάλους. Έτσι συνέβη και με το αυστριακό ατμόπλοιο «Imperatrix» που βυθίστηκε λίγο έξω από το Ελαφονήσι τον Φλεβάρη του1907. Τριανταοκτώ άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και οι σοροί τους θάφτηκαν στο νησί. Αυτό το γεγονός συνετέλεσε στην απόφαση να κατασκευαστεί ένας φάρος, που δεν έμελλε, ωστόσο, να έχει παρά λίγα χρόνια ζωής καθώς ανατινάχθηκε από τους Γερμανούς στην περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η πιο τραγική ιστορία που συνδέεται με το Ελαφονήσι είναι όμως άλλη: Πάνω στο νησί την Κυριακή του Πάσχα του 1824 σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους περίπου 40 πολεμιστές και περισσότερα από 600 γυναικόπαιδα (ορισμένες πηγές υποστηρίζουν ότι ο αριθμός άγγιζε τους 850), ενώ πολλοί ακόμα, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, πουλήθηκαν ως σκλάβοι

Υπάρχουν πολλές εκδοχές για την προέλευση του ονόματος της μονής. Κάποιοι λένε ότι μια μέρα ένα παιδί που έπαιζε στον περίβολο γκρεμίστηκε και έπεσε στο έδαφος. Η μητέρα του μόλις το άκουσε παρακάλεσε την Παναγία να της έχει το παιδί καλά και εκείνη θα έφτιαχνε ένα χρυσό σκαλί στο μοναστήρι. Άλλοι υποστηρίζουν πως υπήρχε πράγματι ένα χρυσό σκαλί, όταν το μοναστήρι ήταν πολύ πλούσιο και άλλοι πως κάτω από ένα κανονικό, πέτρινο σκαλί, έκρυψαν οι μοναχοί κειμήλια και χρυσαφικά για να τα προφυλάξουν από τους Τούρκους. Σε βενετικά έγγραφα πάντως αναφέρεται και με άλλα ονόματα, μεταξύ των οποίων και Βουνοσκαλίτισσα, προφανώς επειδή η μονή βρίσκεται σκαρφαλωμένη σε βράχο που εξέχει. Στο μοναστήρι γίνεται λαϊκό προσκύνημα στη θαυματουργή, όπως τη θεωρούν, εικόνα της Παναγίας, ένα παμπάλαιο, σκουρόχρωμο εικόνισμα παλαιοχριστιανικής τεχνοτροπίας που -λένε- βρέθηκε με θαυματουργό τρόπο. Με... θαυματουργή επιμονή το εικόνισμα επέστρεφε στον βράχο κάθε φορά που οι μοναχοί το μετέφεραν για να χτίσουν μεγαλύτερο μοναστήρι σε επίπεδο έδαφος. Έτσι, τα σχέδιά τους δεν υλοποιήθηκαν ποτέ και νέοι θρύλοι γεννήθηκαν: το 1824, οπότε συντελέστηκε η σφαγή στο Ελαφονήσι, όταν τα πρωτοπαλίκαρα του Χουσεΐν Μπέη έφτασαν στη Χρυσοσκαλίτισσα με άγριες διαθέσεις και άρχισαν να ανεβαίνουν τα σκαλιά της μονής, ένα σμήνος από άγριες μέλισσες ξεχύθηκε από τον βράχο και τους επιτέθηκε με τέτοια οργή, ώστε τους ανάγκασε να οπισθοχωρήσουν, σώζοντας το μοναστήρι.

Ένα από τα εξωτικότερα δώρα της κρητικής φύσης: δαντελωτές παραλίες με κάτασπρη ψιλή άμμο (φτιαγμένη από κελύφη κοχυλιών!), απέραντες ρηχοπατιές με καταγάλανα νερά, ένα νησί γεμάτο αμμοθίνες και κρινάκια και τριγύρω σκορπισμένες μια χούφτα βραχονησίδες με ρηχό βυθό γεμάτο βούλες από άμμο που γαλανίζει. Λίγες εικόνες στην Κρήτη μπορούν να συγκριθούν με την πρώτη ματιά στο Ελαφονήσι από την τελευταία στροφή του δρόμου! Μην παραλείψετε:

το κολύμπι με τίποτα! (αν είστε άρρωστοι, θα γίνετε καλά!). Θα νιώσετε σαν μικρά παιδιά. Ψάξτε τις αμμουδιές στο νησί και της ερημικές παραλίες στο κεδρόδασος ανατολικά. Η ομορφιά τους δεν περιγράφεται.

Να πάτε μια βόλτα στη Μονή Χρυσοσκαλίτισσας. Είναι πολύ εντυπωσιακή, κατάλευκη πάνω σε αυτόν τον ερημικό βράχο στην άκρη της Κρήτης. Κάποτε είχε και ένα χρυσό σκαλοπάτι, αλλά μάλλον δεν θα το βρείτε.

Να εξερευνήσετε τις ακτές βόρεια από το Ελαφονήσι. Μετράτε ερημικές αμμουδιές: Ξώσκαλο, Στόμιο, Λιβάδια, Αφροτολάκκοι Σφηνάρι, Κόκκινα Γκρεμνά (έχει κι άλλες…).

Να κάνετε ελεύθερο κάμπινγκ στο Ελαφονήσι. Μοναδική εμπειρία! Άσε που θα θυμηθείτε τα νιάτα σας.