WYBRANE ZABYTKI KAMIENNEJ GÓRY
ZABYTKI MIASTA |
|
Kamienna Góra w całości zachowała układ średniowiecznego miasta lokacyjnego.
Stare miasto ma kształt zbliżony do owalu o wymiarach ok. 350m x 240m (dłuższa oś w kierunku południowy zachód - północny wschód)
i ograniczone jest ulicami: Spacerową, Aleja Wojska Polskiego, Okrzei. Centrum stanowi rynek zbliżony kształtem do prostokąta o wymiarach ok. 60m x 70m. Miasto zachowało bardzo liczny, bogaty i zróżnicowany zespół zabytków. W okresie po II Wojenie Światowej uległy one, w większości przypadków, znacznemu zniszczeniu. Na terenie Kamiennej Góry znajduje się wiele, w większości również zniszczonych, obiektów historycznego XIX-wiecznego budownictwa przemysłowego. |
|
Ratusz Rynek Ruiny zamku Kościół pod wezwaniem Świętego Piotra i Pawła Kościół pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej Kaplica cmentarna Cmentarz żydowski Obeliski i pomniki Inne wybrane obiekty zabytkowe |
Ratusz (Plac Grunwaldzki 1)
Budynek w stylu neorenesansowym zaprojektowany przez wrocławskich architektów (Gatze i Böttcher). Projekt ratusza zatwierdzono na początku 1904 roku, a już w 1905 roku zakończono jego budowę.Fasada główna budynku składa się z trzech brył: a) niższej - zwróconej do placu elewacją boczną, b) wyższej - zwróconej do placu ścianą szczytową, c) wieży, wtopionej między dwie pierwsze bryły. Wystrój gmachu magistratu, zarówno zewnętrzny jak i wewnętrzny, zawiera wiele elementów nawiązujących do historii miasta (np. fryz na fasadzie budynku upamiętniający walkę z husytami oblegającymi miasto czy popiersia dobroczyńców miasta książąt świdnicko - jaworskich Bolka I i Bolka II w holu na pierwszym piętrze). |
|
Więcej informacji o Ratuszu. Witraż na półpiętrze klatki schodowej Ratusza Witraże na sali witrażowej Ratusza Wybrane elementy wnętrza Ratusza Fryz na fasadzie Ratusza od strony Alei Wojska Polskiego |
Rynek (Plac Wolności)
Rynek w kształcie prostokąta, na którym do 1873 roku stał ratusz miejski, otoczony jest barokowymi kamieniczkami z XVII i XVIII wieku - niektóre z podcieniami.
Jedna z najładniejszych kamienic w rynku (Plac Wolności nr 6) zbudowana została na początku XVIII wieku, a projektantem jej był Martin Franz (autor projektu Kościoła Łaski w Kamiennej Górze - dzisiaj kościół pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej). W zabytkowej kamienicy (Plac Wolności nr 11) mieści się Muzeum Tkactwa Dolnośląskiego posiadające bogate zbiory obrazujące między innymi historię miasta. Z rynku wychodziło niegdyś 10 ulic (po dwie z każdego narożnika i po 1 ze środka dłuższych pierzei), obecnie wychodzi ich 6 (lub licząc bardzo dokładnie - 8). |
|
Rynek w XIX w. Panorama rynku |
Ruiny zamku (ul. Zamkowa)
W miejscu gdzie znajdują się ruiny zamku pierwszą budowlę obronną wznieśli być może już w XIII wieku templariusze.Jednak bardziej prawdopodobne jest, że dwór założył przed 1508 r. Hans Schof (Schaffgotsch) z Chojnika. W latach 1565 - 1588 przebudowano istniejącego kompleksu dworskiego powstał okazały pałac w stylu renesansowym zbudowany na planie czworoboku, z wewnętrznym dziedzińcem otoczonym arkadami i potężną wieżą w południowo-zachodnim narożniku. Przed niespodziewanym napadem zamku strzegła fosa i mur zaopatrzony w blanki i baszty. Zamek został przebudowany w końcu XIX wieku. Spłonął w 1964 roku. Zachowany do dziś zarys czworobocznej wieży z końca XIX wieku i wewnętrzny dziedziniec otoczony arkadami. Widoczne są liczne otwory okienne w renesansowych obramieniach oraz renesansowe portale i fasada ozdobiona kolumnami. Zamek otacza częściowo zarośnięta fosa oraz pozostałości parku z ponad stuletnią aleją lipowo-dębową. Kolejnymi, historycznie udokumentowanymi, właścicielami zamku byli:
|
|
Zamki Polskie. Kamienna Góra. Weseliska, jakich mało ("Słowo Polskie" - 27.11.1998) Ruiny zamku Grodztwo - seria zdjęć własnych z 02.04.2002 r. i 02.11.2003 r. |
Kościół pod wezwaniem Świętego Piotra i Pawła (Plac Grunwaldzki)
Pierwszy kościół zbudowano w tym miejscu już przed 1295 rokiem. Ta średniowieczna świątynia uległa jednak zniszczeniu i odbudowana została w XIV wieku. W XV wieku kościół został ponownie przebudowany w związku ze zniszczeniami jakich doznał w wyniku pożaru. Z tego okresu pochodzą sklepienia prezbiterium oraz nawa główna. W okresie reformacji kościół stał się świątynią protestantów. Kościół został wówczas rozbudowany: do nawy głównej i północnej części prezbiterium dodano nawy boczne, w których umieszczono empory. W drugiej połowie XIX wieku dokonano znacznych zmian w wyposażeniu i wystroju kościoła, które przetrwały do dzisiaj (w oknach pojawiły się nowe witraże, wnętrza otrzymały neogotycki wystrój). Ostatnie zmiany w wyglądzie kościoła zaszły w latach 1969-72. (w tym nowa polichromia z postaciami polskich świętych: św. Maksymilian Kolbe, św. Kazimierz, św. Stanisław Kostka). |
| Więcej informacji o kościele |
Kościół pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej (Plac Kościelny)
Kościół zbudowany został przez ewangelików w latach 1709 -1720 jako jeden z tzw. "Kościołów Łaski". Projektantem kościoła był Martin Franz. Świątynia zbudowana w stylu barokowym na planie krzyża greckiego, z kopułą na skrzyżowaniu naw i wieżą nad wejściem do świątyni. Ramiona krzyża mają długość i szerokość 14 metrów, również 14 metrów ma średnica kopuły. Powierzchnia kościoła łącznie z jednokondygnacyjną emporą wynosi 1500 m2. Kościół jednorazowo może pomieścić 5 tysięcy wiernych. Na uwagę zasługuje fakt, że kamiennogórska świątynia jest bardzo podobna do kościoła świętej Katarzyny w Sztokholmie. Po II wojnie światowej, do 1958 roku kiedy to księża katoliccy przejęli świątynie i rozpoczęli remont, kościół ulegał powolnemu niszczeniu. |
| Więcej informacji o kościele |
Kaplica cmentarna (Kościół pomocniczy Bożego Ciała)Kaplica znajduje się przy ulicy Katowickiej - po prawej stronie, na starym cmentarzu miejskim, idąc od strony centrum.
Kaplica wzniesiona w XVI wieku o wyraźnych cechach neogotyckich po przebudowie w 1883 roku. Nad dwuspadowym dachem wznosi się wieżyczka sygnaturki. Przed kaplicą, nieco powyżej głównej alei, na murze cmentarnym umieszczono mieszczańskie płyty epitafijne.
|
| Na początek strony |
Cmentarz żydowskiCmentarz zlokalizowany jest przy ulicy Katowickiej - po prawej stronie, 50 m za starym cmentarzem miejskim, idąc od strony centrum.
|
|
Cmentarz żydowski po uporządkowaniu - seria zdjęć własnych z 11.11.2003 r. |
Kamienny obelisk (1)(na wzgórzu po prawej stronie drogi wiodącej do Antonówki)
Obelisk ustawiony został we wrześniu 1880 roku dla upamiętnienia parady wojsk rosyjsko - pruskich na tutejszych polach. Miała ona miejsce 10 sierpnia 1813 roku i brali w niej udział car Rosji Aleksander I i król Prus Fryderyk Wilhelm III (Obelisk stoi prawdopodobnie w miejscu, z którego władcy obserwowali paradę).
W tym czasie w okolicach Kamiennej Góry w ramach prowadzonej kampanii antynapoleońskiej rozlokowany był prawie 30-tysięczny korpus rosyjski składający się z 3 oddziałów piechoty, 1 oddziału artylerii i 8 regimentów Kozaków. |
Kamienny obelisk (2) (Obelisk ten znajduje się na Górze Kościelnej po lewej stronie żółtego szlaku - wchodząc na górę od strony ul. Parkowej)Obelisk ustawiony jest na miejscu nie istniejącego cmentarzyka, gdzie pochowano zmarłych od ran odniesionych w bitwach koło Trutnova, jakie toczyły się 27 - 28 czerwca 1866 roku w wojnie austriacko-pruskiej. Ranni żołnierze, wśród których było wielu Polaków, byli leczeni w kamiennogórskim szpitalu.Pomnik został odsłonięty w 1866 roku, a ufundowany został przez ówczesny powiat kamiennogórski. "Pospolity, bezmyślny wandalizm doprowadził do zniszczenia pomnika, a zwłaszcza tablicy, na której widniały nazwiska poległych." |
Pomnik poświęcony pomordowanym w kamiennogórskiej filii obozu koncentracyjnego Gross-Rosen więźniom i jeńcom wojennym.Pomnik ten znajduje się na Górze Kościelnej przy żółtym szlaku - wejście na górę od strony ul. Parkowej - powyżej kamiennego obelisku (2). |
| Na początek strony |
Inne wybrane obiekty zabytkowe
|
| Na początek strony |
|
Niewielki, do niedawna zaniedbany, zabytkowy cmentarz założony w końcu XVIII wieku. Mimo zniszczeń zachowały się liczne płyty nagrobne, z dobrze czytelnymi inskrypcjami w języku hebrajskim i niemieckim.